Het recht om vergeten te worden
Sommige mensen doen er alles aan om een onvergetelijke indruk te maken. Anderen worden er niet goed van als ze ontdekken welke nare opmerkingen er over hun door anderen op Facbook of Google geplaatst worden. Dat kan zakelijk ook als een soort machtsmiddel om je zin te krijgen worden gedaan. Of het kan om een korting gaan die men probeert af te dwingen.
Er zijn eveneens mensen die daardoor ten eeuwige dage worden afgeschilderd als iemand die je zeer moet vermijden vanwege fouten die ze in hun verleden maakten. Soms terecht maar ook vaak niet. Als het terecht was en deze mensen later hun leven beteren hangen die vroegere oordelen als zware ketenen om hun nek. Met die wraakzuchtige situaties wordt niemand geholpen. Een Italiaanse rechter heeft nu echter iedereen verbaasd door daar op zakelijk gebied nu eens anders naar te kijken.
Het recht om ergens verslag van te doen is net zo aan bederf onderhevig als melk, brood of een ijsjes. Dat is de essentie van een recente uitspraak van deze Italiaanse hoogste rechter die daarmee het vonnis van een lagere rechter bevestigt. Een restauranteigenaar maakte bezwaar dat een voor hem negatief nieuwsartikel na 2 jaar nog online te vinden was.
Daar heeft deze meneer gelijk in als hij in de tussentijd zijn zaken positiever heeft ontwikkeld. Afgezien daarvan is iemands mening -al komt deze op een site of krant terecht- altijd een persoonlijke mening. Waarom zou deze mening allesgeldend moeten zijn? De rechter vindt met de man ook dat het publiek inmiddels voldoende kans heeft gehad het artikel te lezen en het recht op informatie dan minder zwaar weegt dat het recht om vergeten te worden.
Dit is heel interessant omdat deze week veel ophef ontstond over de lijst van verpleeginstellingen die onder de maat presteren volgens de Inspectie van de Gezondheidszorg en deze week bekend werd gemaakt. Na een waarschuwing hebben ze hun activiteiten immers steeds meer verbeterd. En dat gaat nog verder. Als die lijst nog even weg bleef was de zaak misschien op orde geweest.
Dat zou ook zo kunnen zijn gegaan maar in Italië puzzelen juristen inmiddels wel over die andere uitspraak. Zo'n uitspraak zou vergaande gevolgen kunnen hebben voor veel online archieven. Niet alleen zouden verwijzingen naar nieuwsartikelen uit zoekmachines moeten worden gehaald, maar de stukken zouden ook helemaal van de servers van de uitgever verwijderd moeten worden.
Er wordt wel beweerd dat deze rechter, anders dan de klacht van de restauranteigenaar, geen enkele grondslag heeft waarmee hij mag bepalen of nieuws over de houdbaarheidsdatum heen is. Vast staat dat het recht om vergeten te worden de komende jaren tot meer juridische geschillen zal leiden.
En een hoogdravend commentaar van advocaat Guido Scorza luidt dat hier het gevaar dreigt dat wij ons collectieve geheugen dan wel eens zouden kunnen gaan verliezen. Alle ervaringen die de grondslag vormen van onze democratie zullen hiermee kunnen verdwijnen. Welk verleden hebben wij dan nog?... Een drama in topformaat.