Een fijne sfeer op Open Monumentendag meemaken
Tijdens het tweede weekend in september -dit weekend dus - is het Open Monumentendag. Meer dan vierduizend unieke monumenten zijn dat weekend gratis voor iedereen toegankelijk. Er worden speciale rondleidingen en éénmalige activiteiten georganiseerd. Mede dankzij de inzet van duizenden vrijwilligers wordt sinds 1987 elk jaar in het tweede weekend van september de Open Monumentendag groots georganiseerd.
Of het nu die geheime tuin is achter de kloostermuren, die gesloten villa aan het einde van de straat of dat monumentale grachtenpand in de hoofdstad ... Op Open Monumentendag kunt u de geschiedenis tot leven zien komen. Dit evenement is uitgegroeid tot het grootste culturele evenement van Nederland met jaarlijks rond de één miljoen bezoekers.
Onze fotograaf Roberto Baake bezocht het Gemeenlandshuis aan de Diemerzeedijk 27 in Amsterdam en noteerde wat gegevens. "Ik houd veel van die speciale sfeer...," meldt hij ons. "We gaan terug in de tijd en zien wat vakmanschap ook toen al presteerde. Je ziet ze ook helemaal voor je: de deftige heren die hier druk vergaderden over zaken die er toe deden in ons waterrijke land."
Had je niet ook een beetje de indruk dat zij zich daar heel goed konden ontspannen?
"Absoluut. Daarvoor was er die herberg met die veelzeggende naam. Vroeger hadden mensen natuurlijk ook ruimte nodig om even aan de plichten van alledag te ontsnappen. Daarnaast wisten zij eeuwen geleden in ons land al heel goed hun zaken te regelen. Dat zie je bijvoorbeeld ook aan dat mooie ambachtelijke werk binnen dit gebouw..."
In 2008 werd het Gemeenlandshuis aan de Diemerzeedijk overgedragen aan Vereniging Hendrick de Keyser nadat het bijna 275 jaar het statige onderkomen was geweest van het 'Hoogheemraadschap van den Zeeburg en Diemerdijk' en haar 'rechtsopvolgers'. Dit waterschap beheerde de dijk van de Zuiderzee tussen Amsterdam en Muiden. In 1727 verrees het gebouw op de plaats van de oude herberg 'daar de jager uithangt', waar al sinds 1609 door het hoogheemraadschap werd vergaderd. De hoogheemraden konden er overnachten en de inwonende opzichter was ook kastelein voor de heren van het bestuurscollege. Deftige heren die ook over de dijkbewaking waakten.
Het statige gebouw is rechthoekig en voorzien van een bel-étage met middenhal en aan weerszijden twee grote (vergader)zalen met hoge vensters rondom. Aan het einde van de gang gaat een trap naar de verdieping waar vroeger de logeervertrekken met bedsteden waren gehuisvest. In het souterrain bevond zich het onderhuis met keuken en andere dienstvertrekken. Naast het pand staat een oud bakhuisje en aan de achterkant is een koetshuis en een stal en grote tuin te zien.
Er hebben voorname ambachtslieden aan de bouw van dit Gemeenlandshuis gewerkt zoals de Amsterdamse timmermansbaas Cornelis van der Does. En Cornelis van der Hoeven, ‘metselaarsbaas tot Amsterdam' was verantwoordelijk voor de bouw. Het indrukwekkende stucwerk in Lodewijk XIV-stijl in de hal werd gemaakt door de stucwerker Christiaan Wittenbeeker. Het houtsnijwerk van de schouwen is uitgevoerd door Pieter le Normant.
In het Gemeenlandshuis bevindt zich een bijzonder 17de-eeuws tegeltableau dat oorspronkelijk afkomstig is uit het woonhuis van de Amsterdamse plateelbakker Haye Esdré. Dit door hemzelf vervaardigde plateau kwam later in het bezit van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap. Na een plek te hebben gekregen in het Fragmentengebouw in de tuin van het Rijksmuseum is het in 2016 geplaatst in het Gemeenlandhuis. De voorstelling is geïnspireerd door een prent van de zeeslag bij Duins.
De begane grond van het Gemeenlandshuis is ingericht als Museumhuis Verdieping. Open op de eerste zondag van de maand maar dáárvoor moet je dan wel een ticket aanschaffen via de website Museumhuizen.
EVEN RESPEKTVOL TERUG NAAR VROEGER. EEN STORY UIT ANDERE TIJDEN... FIJNE SFEER EN MOOI AMBACHTSWERK OP OPEN MONUMENTENDAG...
FOTO: ROBERTO BAAKE