Georgië eert haar gestorven broeders uit de oorlog
Voor de derde keer op rij werd het Festival Iberia georganiseerd door Stichting ArtEcho die in 2010 met het evenement startte. Met als doel de onbekende en rijke Georgische cultuur in Nederland wat meer bekendheid te geven. Dit jaar is het festival gehouden onder de noemer Georgië: Plaatselijke Tijd. Met zang, schilderkunst, fotografie en zelfs een workshop wordt er van 23 tot en met 25 maart een tijdreis gemaakt waarin het verleden en het heden samensmelten.
Naast de – inmiddels traditionele – locatie Leiden wordt tijdens het evenement een dag de Keukenhof georganiseerd en zijn er ook events op het eiland Texel georganiseerd. Dit mede door de herinneringen aan de jammerlijke en bloedige gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog.
Dit Waddeneiland Texel onderhoudt een bijzondere band met Georgië. De opstand van de Georgiërs, ook wel Russenoorlog genoemd, was een rebellie van Georgische krijgsgevangenen, die door de Duitsers waren ingeschakeld als bezettingstroepen. Zij waren gelegerd op Texel en kwamen in opstand tegen de Duitsers.
Die opstand begon op 6 april 1945 en eindigde op 20 dat jaar, twee weken na het einde van de oorlog toen Canadese militairen op Texel arriveerden. Na de bevrijding keerden 236 van de Georgiërs, die veelal waren ondergedoken bij de Texelaars, naar hun vaderland terug. Maar er zijn 467 Georgiërs gedood die door hun landgenoten nimmer vergeten werden.
De Georgische Erebegraafplaats Loladse bij de Hoge berg tussen Den Burg en Oudeschild op het Nederlandse waddeneiland Texel werd al in 2005 bezocht door de Georgische president Saakasjvili, zijn vrouw Sandra Roelofs en de Patriarch Ilia II van de Georgisch-Orthodoxe Kerk.
Ook in 2012 togen vele bezoekers na afloop van het Iberia-Festival naar Texel om de gevallen Georgiërs op hun begraafplaats te herdenken. Daartoe had men uit Georgië aarde meegenomen die men op de begraafplaats uitstrooide zodat deze aarde uit hun geboorteland zich symbolisch vermengen kon met de grond van Texel. Ook had men wijn uit Georgië meegenomen en speciale gewijde kaarsen die tijdens een plechtige herdenking werden aangestoken.
Er waren talloze mensen uit alle delen van het land aanwezig en er werd slechts een kleine slok wijn gedronken waarna de rest over de graven werd uitgestrooid als een teken van diepe verbondenheid met de naar de geestelijke wereld overgegane zo zeer gemiste broeders. Daarbij weet men zich ook zeer verbonden met de eilanders die eveneens veel slachtoffers betreuren en voor wie de tragiek van de vele te vroeg gestorvenen eveneens nog onverminderd leeft.
Ook de Duitsers verloren veel mannen. En terugkijkend vanuit deze tijd op al deze smartelijke gebeurtenissen en het leed wat zoveel families hebben moeten doormaken alleen maar omdat een stel arrogante machthebbers de wereld zo nodig moesten regeren en met hun haatdragende theorieën vele volgers wijs konden maken dat daarvoor alles voor moest wijken ... kunnen wij slechts het hoofd schudden over het steeds terugkerende en steeds weer voorkomende hanengedrag. Er zijn altijd wel redenen waarom fanatici het beter weten dan anderen.
Er duiken nog altijd ook nu nog figuren op met theorieën waarom volgens hun het leven van anderen kan worden vernietigd. En ook de eigen mensen kunnen worden opgeofferd. Terugkijkend op al dit zinloze geweld kunnen wij slechts innig wensen en hopen dat de dood van al deze zeer gemiste broeders en zonen de generaties daarna iets hebben geleerd. Misschien kunnen volgens het festivalthema het verleden en het heden daarin harmonisch samensmelten.