Hans van Manen schenkt foto’s aan Rijksmuseum
Choreograaf Hans van Manen schenkt samen met zijn partner Henk van Dijk 24 werken van de Amerikaanse fotograaf Robert Mapplethorpe aan het Rijksmuseum. Het gaat om 21 foto's waaronder een zelfportret van de fotograaf, twee portretten van Hans van Manen, homo-erotisch werk en drie porseleinen borden met foto’s van bloemen. Het verworven werk zal over een paar jaar deel uitmaken van een grote overzichtstentoonstelling van Amerikaanse fotografie van 1839 tot nu, die het Rijksmuseum momenteel voorbereidt.
Hans van Manen: Door nu te schenken beleef ik er zelf ook nog plezier aan en blijven de werken voor altijd bij elkaar. Ik heb er veertig jaar naar gekeken, nu mogen anderen ervan genieten.
Taco Dibbits, hoofddirecteur Rijksmuseum: Het is fantastisch dat Hans van Manen en Henk van Dijk deze meesterwerken uit de fotografie schenken aan het Rijksmuseum. Mede dankzij zulke weldoeners kunnen musea hun collecties verrijken met topkunst die anders vrijwel onbereikbaar zou zijn.
Vanaf het midden van de jaren zeventig van de vorige eeuw begon Robert Mapplethorpe (1946-1989) naaktfoto’s te maken. Hij trok zich niets aan van de veronderstelde grenzen tussen ‘beschaafd naakt’ en schokkende, harde en expliciete gay- en sm-seks. Hij bracht zijn eigen wereld in beeld – al fotografeerde hij niet ‘live’ en op locatie, maar ensceneerde hij zorgvuldig in zijn studio. Seks en kunst waren voor hem geen gescheiden werelden.
Hij zag zelf weinig verschil tussen het fotograferen van een bloem en een penis. Zijn foto’s zijn technisch perfect, terwijl pornografie tot dan toe meestal een beetje ‘groezelig’ was en slecht gedrukt. Daarmee haalde Mapplethorpe de pornografie uit de onderwereld naar boven en bracht hij die tot in het officiële kunst- en galeriecircuit. Hij was een voorbeeld voor velen, in Nederland o.a. voor Erwin Olaf.
De collectie van het Rijksmuseum bestaat uit circa 150.000 foto’s, uit de 19de, 20ste en 21ste eeuw, uit binnen- en buitenland. Het is de ambitie om de hele geschiedenis van de fotografie in beeld te brengen. Het gaat daarbij erkende meesterwerken van topfotografen en ook om toepassingen in reclame, mode, journalistiek en wetenschap.
Het werk van Mapplethorpe is hierbij onmisbaar. Er is op dit moment maar één foto van hem in de Rijksmuseumcollectie – een portret van Patti Smith. De prijzen die tegenwoordig (en al lange tijd) voor vroege Mapplethorpes worden betaald maakt dat zijn werk buiten bereik van het museum is en alleen door schenking in de collectie kunnen komen.
De fotografiecollectie van het Rijksmuseum is dankzij de genereuze steun van partner Baker McKenzie, particuliere begunstigers en institutionele fondsen tot stand gekomen. Sinds de oprichting in 1800 is de collectie van het Rijksmuseum (toen Nationale Kunstgalerij) voor een aanzienlijk deel opgebouwd uit particuliere collecties en staatsverzamelingen. Zo kan het Rijksmuseum mensen, kunst en geschiedenis verbinden.
Het Rijksmuseum is dankbaar voor elke vorm van steun.
ZELFPORTRET VAN ROBERT MAPPLETHORPE... GESCHONKEN DOOR VAN HANS VAN MANEN EN HENK VAN DIJK AAN HET RIJKSMUSEUM...