Duizenden protesteren tegen ‘media-optreden’ regering Slowakije
WORTHY NEWS/DE COUTUREKRANT - 17 maart 2024 - BRATISLAVA/BOEDAPEST--Duizenden mensen kwamen dit weekend in Slowakije bijeen demonstrerend tegen de mediaplannen van de nieuwe regering van premier Robert Fico, na soortgelijke demonstraties in buurland Hongarije. Fico, die nauwe banden onderhoudt met de vermeende autoritaire premier van Hongarije, Viktor Orbán, is van plan het Slowaakse publieke omroepsysteem te herzien, ondanks aanhoudende protesten. Aan de jongste betoging, die vrijdag laat op het Vrijheidsplein in de Slowaakse hoofdstad Bratislava begon, namen president Zuzana Caputova, lokale journalisten, de oppositie, internationale mediaorganisaties, de uitvoerende Europese Commissie van de Europese Unie en anderen deel.
Allen waarschuwden dat de voorgestelde veranderingen zouden resulteren in de volledige controle van de regering over de Slowaakse publieke televisie en radio. Fico lijkt het mediabeleid te kopiëren van zijn naaste bondgenoot Orbán, wiens overname of sluiting van onafhankelijke media werd veroordeeld door de Europese Unie, de Verenigde Staten en anderen. Volgens de plannen van Fico, opgesteld door minister van Cultuur Martina Simkovicova, zou de huidige publieke radio en televisie, bekend als RTVS, worden vervangen door een nieuwe organisatie.
Een nieuwe zevenkoppige raad met door de regering en het parlement benoemde leden zou de directeur ervan selecteren als onderdeel van plannen die vergelijkbaar zijn met het Hongaarse mediabeleid. De huidige media-autoriteit heeft een parlementair mandaat tot 2027. Toch zou de nieuwe raad, die gevuld zal worden met Fico-bondgenoten, het recht hebben om de directeur zonder opgave van reden te ontslaan.
Zora Jaurova, een parlementariër van de belangrijke oppositiepartij Progressief Slowakije die het protest mede organiseerde, zei dat de veranderingen de omroeporganisatie zouden omvormen tot “een trompet voor overheidspropaganda.”
“Dat mogen we niet laten gebeuren”, zei ze tegen de menigte. Toch bleven er twijfels bestaan over de vraag of de regering ondanks de protesten haar gedrag zou veranderen.
“Dit lijkt een nauwelijks verhulde poging om van de Slowaakse publieke omroep door de staat gecontroleerde media te maken”, zegt Noel Curran, directeur-generaal van de European Broadcasting Union (EBU), waartoe ook het Slowaakse publieke netwerk behoort. “Dat zou een gevaarlijke stap achteruit zijn voor de democratie en de vrijheid van meningsuiting”, waarschuwde Curran.
De populist Fico, die een einde maakte aan de militaire steun van het Oost-Europese land aan Oekraïne, won in november een verplichte vertrouwensstemming in het parlement nadat zijn coalitieregering met drie partijen op 25 oktober was beëdigd.
Fico kwam opnieuw aan de macht en werd voor de vierde keer premier nadat zijn door schandalen geteisterde linkse partij Smer, of Richting, op 30 september de parlementsverkiezingen in Slowakije won op een pro-Russisch en anti-Amerikaans programma.
Zijn overwinning betekende een dramatische ommekeer in het buitenlands beleid van het land en zette de broze eenheid in de Europese Unie en de militaire NAVO alliantie verder onder druk.
Orbán, die steeds meer geïsoleerd raakte in de EU vanwege zijn vermeende autoritaire beleid, was een van de eerste leiders die Fico feliciteerde met de verkiezingsuitslag. "Altijd goed om samen te werken met een patriot. Ik kijk ernaar uit! schreef Fico op het sociale mediaplatform X, voorheen bekend als Twitter.