Hongaarse Orbán onder druk vanwege de dood van Navalny
WORTHY NEWS/DE COUTUREKRANT - 18 maart 2024 - BOEDAPEST – Een gespannen rust keerde terug in de straten van de Hongaarse hoofdstad Boedapest, nadat de weduwe van de overleden Russische oppositieleider Alexei Navalny de Hongaarse premier Viktor Orbán ervan beschuldigde medeplichtig te zijn aan de dood van haar echtgenoot en de oorlog in Oekraïne .
Yulia Navalnaya sprak vrijdag op een van de vele anti-regeringsbijeenkomsten waaraan tienduizenden mensen deelnamen om te demonstreren tegen wat zij beschouwen als de autoritaire stijl van Orbán. Navalny, gezien als de grootste binnenlandse rivaal van de Russische president Vladimir Poetin, stierf vorige maand in de ‘Polar Wolf’ Arctische strafkolonie, waar hij een lange gevangenisstraf uitzat op basis van wat zijn aanhangers zien als verzonnen beschuldigingen.
Na de dood van Navalny weigerden Orbán en zijn Fidesz-partij publiekelijk te rouwen om de Kremlin-criticus. Toen leden van de oppositie in het parlement de parlementariërs vroegen een minuut stilte in acht te nemen voor Navalny, bleef de Fidesz-fractie koppig zitten. Navalny’s vrouw herinnerde zich ook dat Orbán bekend staat als een van Europa’s meest uitgesproken pro-Kremlin-politici en nauwe banden onderhoudt met Poetin. “Mijn man was een krachtige en inspirerende man. Miljoenen mensen stonden achter hem. [Russische president Vladimir] Poetin had hem niet alleen kunnen aanpakken. Helaas bleek dat Viktor Orbán één van zijn politieke handlangers was”, vertelde ze de menigte in een videoboodschap.
“Waarom begon Poetin de oorlog in Oekraïne? Omdat hij wist dat hij loyale bondgenoten [zoals Orbán] in Europa had”, voegde Navalnaya eraan toe. De weduwe zei dat veel Russen, net als in Hongarije, vechten voor vrijheid. “Wees moedig”, zei Navalnaya onder luid applaus tegen de demonstranten, eraan toevoegend dat zij en anderen hen steunen. Onder de luisteraars bevond zich de 24-jarige student Ákos, die weigerde zijn achternaam te geven. Hij vertelde Worthy News&Nieuwspartner De Couturekrant dat ook hij op vreedzame wijze voor vrijheid vecht. “Ik ben er erg trots op Hongaar te zijn. Ik hou van mijn land en ik hoop er het beste van, want ik wil hier blijven wonen en niet naar het buitenland gaan, bijvoorbeeld naar Duitsland”, benadrukte hij.
De gevoelens van Ákos werden gedeeld door de burgemeester van Boedapest, Gergely Karácsony, die de gezamenlijke bijeenkomst samen met studentenverenigingen organiseerde.
Karácsony, een politicus van de kleine links-liberale oppositiepartij premier, maakte duidelijk dat Boedapest opkomt voor vrijheid, terwijl Hongarije geen Orbán is maar een land met democratische waarden.
De oppositiegroepen kwamen op 15 maart bijeen in Boedapest ter gelegenheid van de jaarlijkse Hongaarse herdenkingsdag van de revolutie van 1848 tegen het Oostenrijks-Habsburgse bewind. Zoals de Hongaren zich tegen het Oostenrijkse rijk verzetten en opriepen tot autonomie van de Habsburgse monarchie, zo roepen tegenwoordig oppositieleiders ook op tot politieke hervormingen.
De Hongaarse regering wordt ook geconfronteerd met een uitdaging van een voormalige insider van Orbáns Fidesz-partij: Péter Magyar, de voormalige echtgenoot van voormalig minister van Justitie en Orbán-bondgenoot Judit Varga. Magyar vertelde een enorme menigte in Boedapest dat hij van plan is een nieuwe politieke partij te vormen om de veertien jaar durende greep van Fidesz op de macht uit te dagen en als alternatief te fungeren voor de gefragmenteerde oppositie van Hongarije.
“Als de Hongaarse kiezers eindelijk een echte politieke kracht zien die niet omgekocht of gechanteerd kan worden, die eerlijk, oprecht, open en niet te extreem is, dan zullen steeds meer mensen geloven dat er hoop is op verandering… na tientallen jaren in een politiek moeras,” zei Magyar.
Hij beschuldigde de regering van Orbán van corruptie en economisch wanbeheer, en voegde eraan toe dat het land niet langer een natie van oligarchen en zwaarwichtige mannen mag zijn.
De positie van Hongarije onder zijn partners en bondgenoten heeft de afgelopen maanden ook onder druk gestaan, herinnert zich de Amerikaanse ambassadeur David Pressman, die in Boedapest dient. Pressman bekritiseerde de recente obstructie van Hongarije tegen de toetreding van Zweden tot de NAVO en beschuldigde Orbán ervan gevaarlijke relaties met Rusland en China na te streven.
De regering van Orbán, zo benadrukte hij, “labelt en behandelt de Verenigde Staten als een ‘tegenstander’, terwijl ze beleidskeuzes maakt die het land steeds meer isoleren van vrienden en bondgenoten.” Hij maakte deze opmerkingen donderdag in een toespraak ter gelegenheid van de 25e verjaardag van het Hongaarse NAVO-lidmaatschap, waarbij hij de bezorgdheid benadrukte over de betrouwbaarheid van Hongarije als bondgenoot in het militaire bondgenootschap.
Pressman zei dat de regering van Orbán “weinig interesse lijkt te hebben in een constructieve dialoog” om meningsverschillen met haar partners op te lossen. Orbán heeft wangedrag ontkend en streeft deze zomer naar succes voor conservatieve krachten bij de komende verkiezingen voor het Europees Parlement. Hij onderhoudt ook nauwe betrekkingen met Amerikaans rechts, waaronder voormalig president Donald J. Trump, van wie Orbán hoopt dat hij zal terugkeren naar het Witte Huis.
De Hongaarse leider bezocht vorige week de Verenigde Staten, waar hij Trump ontmoette op zijn landgoed Mar-a-Lago in Florida en openlijk opriep tot een overwinning van Trump op president Joe Biden bij de verkiezingen in november.
Vrijdag bekritiseerde Orbán opnieuw de Europese Unie en zei: “We moeten Brussel bezetten… we zijn de EU aan het veranderen”, verwijzend naar de komende Europese verkiezingen in juni.
Orbán krijgt in Brussel kritiek vanwege zijn vermeende pogingen om de rechtsstaat en de corruptie te ondermijnen.
Hij wordt ook geconfronteerd met misschien wel het grootste schandaal sinds zijn regering in 2010 de macht greep toen president Katalin Novák, een nauwe bondgenoot, gratie verleende aan een veroordeelde medeplichtige aan seksueel misbruik van kinderen in een staatsweeshuis.
Novák, het eerste vrouwelijke en jongste staatshoofd ooit, trad af, terwijl Judit Varga, de voormalige minister van Justitie, aftrad als wetgever vanwege het schandaal. Tamás Sulyok nam op 5 maart het roer over als president van Hongarije en beloofde “transparantie” in zijn beslissingen over presidentiële gratie en toekenningen.