In De Familie: Zusterlijke Jaloezie
Vanmorgen ging de telefoon. Rianna aan de lijn, een dame uit een groot gezin van maar liefst zes kinderen. Op het eerste gezicht leek hun familie in een perfecte harmonie te zijn wanneer ze allemaal bij elkaar waren. Maar onder die ogenschijnlijke eenheid borrelde er een subtiele onderstroom van rivaliteit, vooral tussen Rianna en haar twee zussen. Rianna was altijd al een beetje anders door haar passie voor muziek die haar uniek maakte in de familie. Ze zong niet alleen spirituele liederen in kerken, maar ook Franse chansons op straat.
De familie had onlangs een verjaardag gevierd, waarbij foto's werden gemaakt van alle aanwezigen. Rianna was altijd in haar eigen wereld, druk bezig met het maken van muziek en het schrijven van liedjes. Ze had zelfs een elektrische piano op haar vouwfiets gemonteerd, waarmee ze van huis vertrok en via bus en trein naar pleinen en straathoeken trok om te zingen. Het moderne digitale tijdperk was grotendeels aan haar voorbijgegaan; ze had nauwelijks kennis van internet en gebruikte haar mobiele telefoon slechts om in- en uit te schakelen.
Rianna's zus Betteke was een ander type. Ze verlangde ernaar om de hoofdrol te spelen in de familie. Haar huis zag er uit om door een ringetje te halen. Culinair stelde zij zelfs een chefkok in de schaduw. Ze maakte via digitale techniek een familiekrantje wat bij haar jongere zus Amy werd geprint. Samen voorzagen ze familie en vrienden van nieuwtjes en gebeurtenissen over iedereen.
Onlangs had Rianna haar moeder bezocht, die al een respectabele leeftijd had bereikt en niet al te gezond leek. Ze sprak weinig en haar activiteiten waren beperkt. Tijdens dat bezoek lagen de familiekrantjes van Betteke en Amy op tafel. Rianna begon er nieuwsgierig in te bladeren en stuitte op allerlei vrolijke foto's van broers, zussen, neefjes en nichtjes, sommigen zelfs onbekenden voor haar. Maar op de laatste pagina zag ze een foto van zichzelf, genomen op haar eigen verjaardag.
Haar gezicht was uitvergroot en benadrukte haar minst flatteuze trekken. Daarnaast was nog een foto gepubliceerd van haar en haar vriend. Ging dat door voor een foto? Het contrast was schrijnend: haar vriend en zijzelf waren slechts zo groot als postzegels afgedrukt, grijnzend in de camera. Een golf van woede overspoelde Rianna." Hoe krijgt ze het in haar hoofd!"riep ze woedend. "Daar zit Betteke natuurlijk achter..." Geschrokken door die keiharde stem keek haar moeder op.
In een mengeling van razernij en vernedering besloot Rianne ze dat ze een dikke streep over haar gezicht op de foto zou trekken. in al die krantjes die daar nog lagen. Haar moeder, die tot dan toe stil was, zei opeens: "Nee." Rianna was stomverbaasd. Maar door haar woede heen riep ze haast smekend om begrip: "Je weet toch waarom ze dat doet?" Ze was niet te stoppen. Maar haar moeder stond heel plotseling op, greep de stapel krantjes uit Rianna's handen en stopte ze snel in een kast, waarna ze de kastdeur met een afkeurend gezicht op slot draaide. Daarna ging ze weer zitten. "Ziezo,"zei ze alleen. Ze sloot haar ogen en weigerde verder nog iets te zeggen.
De rest van de dag broeide de woede in Rianna. Ze wist dat haar moeder van al haar kinderen heel veel hield. Ook van haar ondanks de vreselijke foto. Maar diep van binnen was er iets aan die opzettelijk lelijke foto dat Rianna raakte, iets dat haar het gevoel gaf dat ze als een buitenbeentje werd behandeld.
Toen ze thuiskwam, deelde ze haar frustraties met haar vriend, die het lachend "zusterlijke jaloezie" noemde en zijn schouders ophaalde. Hij dook daarna weer in zijn krantje Hij kende haar opvliegendheid maar al te goed.
Toch had Rianna behoefte aan een uitlaatklep. Met dezelfde dikke stift waarmee ze de streep over de foto had willen trekken, schreef ze de woorden "Mijn zuster is een takkewijf" op de rand van zijn krant die op tafel lag. Het voelde als een louterende handeling, een manier om haar frustraties te uiten zonder de vrede in de familie te verstoren. Haar vriend barstte in lachen uit, en dat was precies wat ze nodig had – een moment van bevrijding te midden van haar zusterlijke jaloezie. Het kwam allemaal doordat ze zo verschllend waren.
Soms kookte Rianna bijvoorbeeld niet eens; zij en haar vriend overleefden dan dagenlang op blikken doperwtjes die Rianna in overvloed in de kelder had opgeslagen, zonder ze ooit op te warmen.Ironisch genoeg waren ze ondanks deze onconventionele voedingsgewoonten verrassend gezond gebleven. Terwijl ze aan tafel zat met haar vriend, lachte ze even omdat ze wist dat door hun eigenaardige manier van leven in een geheimzinnige eigen harmonie met elkaar leefden.
Terwijl de dagen verstreken, begon Rianna zich echter te realiseren dat Bettekes zusterlijke jaloezie niet alleen voortkwam uit rivaliteit, maar ook uit onvervulde verlangens om net zo vrij en expressief te zijn als Rianna zelf. Ze herinnerde zich de momenten dat ze samen hadden gelachen, diepe gesprekken hadden gevoerd en soms zelfs samen jaloers hadden gekeken naar Rianna's avontuurlijke levensstijl.
Misschien was het tijd was om een dialoog aan te gaan, om dieper te graven en te proberen de wortels van die zusterlijke jaloezie bloot te leggen en de band tussen hen weer te kunnen versterken. Alleen nu niet. Het was allemaal nog niet verwerkt in haar hoofd.
Het was wel ongeveer etenstijd. Misschien kon ze vandaag wel eens wat bij de supermarkt halen. "Zou jij even een snelle boodschap voor ons willen doen?" vroeg ze aan haar vriend. "Ik heb net een lekker melodietje in mijn hoofd en dat wil ik direct op papier zetten."Ze neuriede een paar maten en keek verlangend naar haar vriend. Het klonk enigszins als het lied "Zeur niet" vanAnnie M.G. Schmidt wat Conny Stuart altijd zong.
"Een kant-en-klaar maaltijd? Ja hoor. Die zal ik dan stomen en we kunnen het dan samen in de tuin eten," stelde hij voor. Terwijl hij vertrok haastte Rianne zich naar haar muziekkamer. Door haar concentratie hoorde ze niet dat haar zuster belde nadat hun moeder het fotoverhaal uit de doeken had gedaan. "Maak het goed of blijf weg,"had die aan Betteke geboden. Maar nu Rianne opeens weer creatief heel gelukkig geheel in muzikale sferen verkeerde zou daar voorlopig niets van komen.
"Ruzie in de familie komt overal voor,"dacht Betteke. Ze was in haar keurig opgeruimde huis aan het koken. "Sommige mensen begrijpen niet dat ik alles altijd alleen op mijn schouders neem. Zoals met dat krantje. Alles draait altijd om hun persoontje vooral als het om moeilijke klusjes gaat.Dan kan iemand als ik opdraven."
Haar huis geurde naar heerlijke tomatensoep. En terwijl haar gezin zich om de onberispelijk gedekte tafel verzamelde, zette ze de soepterrine op tafel. Tevreden dacht ze: "Door die vervelende jaloezie van mijn zuster heeft de soep wel een beetje te lang gekookt ... Kan gebeuren. Gelukkig wordt de soep toch nooit zo heet gegeten als hij wordt opgediend."