Pulitzers voor NSA-onthullingen
De Britse krant The Guardian en de Amerikaanse Washington Post hebben beiden de prestigieuze journalistieke Pulitzer-jaarprijs gewonnen voor hun onthullingen over het omvangrijke afluisterprogramma van de Amerikaanse inlichtingendienst NSA. Opmerkelijk is de categorie waarin de kranten de prijs wonnen: Public Service ofwel het algemeen belang.
De categorie is ook een flinke opsteker voor Edward Snowden, de klokkenluider wiens documenten de berichtgeving in eerste plaats mogelijk maakten. Snowden heeft uit vrees voor vervolging zijn toevlucht genomen tot Rusland, dat hem tijdelijk asiel heeft verleend. Dat de Pulitzer-jury meent dat zijn klokkenluiden de publieke zaak heeft gediend, is een welkome steun in de rug. De Pulitzer-jury maakte verder een subtiel onderscheid in de beschrijving van de verdiensten van elke krant.
De Washington Post wordt vooral gewaardeerd voor ‘heldere en gezaghebbende’ artikelen over de NSA-activiteiten, waarmee het grote publiek inzicht kreeg in lopende programma’s en het raamwerk van NSA-activiteiten. The Guardian werd expliciet bedankt voor de onthullingen an sich en het via vasthoudende journalistiek aanjagen van een maatschappelijke discussie over de rol van de overheid inzake veiligheid en privacy.
Edward Snowden liet in een verklaring weten dat de toekenning van de Pulitzers een rechtvaardiging is voor de roep om meer inspraak van het publiek in overheidszaken. “We kunnen dat toeschrijven aan de inspanningen van moedige journalisten en hun collega’s, die bleven doorgaan ondanks buitengewone intimidatie, het gedwongen vernietigen van journalistiek materiaal, misbruik van anti-terreurwetgeving en zo veel andere dwangmiddelen om hen te verhinderen te werken aan iets waarvan de wereld nu het vitale publieke belang erkent.”