Quyvorim Biervliet: Dus vrouw, dus kinderen baren?
Het was maandagmiddag en ik was iets later begonnen te werken, omdat mijn diploma-uitreiking juist diezelfde ochtend had plaats gevonden. Ik had een parttime baan in een ziekenhuis - 20 minuten verwijderd van mijn huis. Dolgelukkig haastte ik mij naar mijn werkplek. Helemaal blij liep ik door de lange gang naar binnen. Overlopend van enthousiasme en ook een beetje trots vertelde ik het mijn leidinggevende die ik daar toevallig net tegenkwam. Ze glimlachte, maar het was voelbaar geforceerd. Misschien zat ze juist ergens mee? Maar toch... Het voelde wat kil...
Even later stapte ik nog steeds opgetogen het kantoor in en liet mijn cijferlijst nog steeds enthousiast aan enkele vrouwelijke collega’s zien. "Nou... Wat een mooie lijst heb jij," zei er één. "Prima gedaan hoor." Anderen beaamden dit volledig. En natuurlijk vroeg één van de dames "Ga je nu trakteren in de pauze? Hahaha... Ik graag vegetarisch... "
De hoogst irritante reactie van enkele andere mannelijke collega's daarna zal ik echter niet snel vergeten. Eén van deze heren verwoordde het als volgt: "Dus je hebt je diploma binnengehaald? Dat wordt dus daarna kinderen baren toch?"
Ik dacht eerst aan een zogenaamd plagerig grapje maar de intonatie gaf aan dat het zeer serieus bedoeld was. Ik keek hem stomverbaasd aan... Diploma binnen werd onafwendbaar gevolgd door ‘ vriend’ en daarna ‘kinderen baren’. Ik koos voor een frontale aanval. "Hoezo nu kinderen baren?"vroeg ik verontwaardigd. "Waarom niet carrière maken, reizen – de wereld zien en haar ontdekken? Niet elke (donkere) vrouw wilt immers moeder worden. Overigens is daar niets mis mee, maar het stoort mij dat jij mij al in die categorie hebt geplaatst. "
"Oh... Eh sorry...." zei hij verbaasd. "Ik bedoelde er niets mee..."
Kennelijk voelde hij zich als man automatisch bevoorrecht en volkomen gerechtigd mij ondanks mijn mooie studieresultaat alsnog naar mijn plaats terug te verwijzen binnen de grenzen van Het Almachtige Huishouden. Zijn perceptie was: Dus vrouw, dus kinderen baren.
Al mijn energie vloeide even uit mij weg. Ik voelde me opeens ook totaal niet blij meer maar ik wist tegelijkertijd dat dit tijdelijk zou zijn. Het zou uiteindelijk weer een fijne dag worden waarop ik iets heel bijzonders te vieren had. Ik ging heel stil aan het werk. Wel dacht ik: Had hij mij dezelfde vraag gesteld als ik tot hetzelfde geslacht als hij behoorde? Als ik dezelfde monocultuur bezat? Als ik volgens de CBS-definitie geen allochtoon was? Ongeveer de helft van het koningshuis valt daaronder, maar daar heeft niemand het ooit over. Dat hoeft ook helemaal niet.
Had deze collega mij als ik een man was geweest wel gevraagd of ik nog iets anders wil studeren? Of wat mijn verdere ambities zijn? Maar ik paste kennelijk niet in het voorgeprogrammeerde hokje, waarin hij mij had ingedeeld. In zijn reaktie herken ik trouwens de bekrompenheid van de jaren '50. Voor de meeste mensen zijn die toch echt al heel lang voorbij. Wat geweest is moeten wij achter ons laten. Dit is een tijd en maatschappij waarbij heel andere vragen en verwachtingen horen.