Twee eeuwen Licht, Lucht & Water in Museum Panorama Mesdag
Museum Panorama Mesdag presenteert Licht, Lucht, Water – de schilders van Den Haag: een visueel rijke en verrassende tentoonstelling die vanuit kunsthistorisch perspectief de ontwikkeling van de Haagse schilderkunst over twee eeuwen toont. Van 19e-eeuwse meesters als Andreas Schelfhout tot hedendaagse kunstenaars als Sebastiaan Spit: allen vonden en vinden inspiratie in hetzelfde fenomeen – het veranderende kustlicht van Den Haag.
Twee eeuwen licht, lucht en water ... Ruim zestig kunstwerken uit museale en particuliere collecties worden gepresenteerd in een unieke context van licht, lucht en water.
Klassieke meesters als Hendrik Willem Mesdag, Sientje Mesdag-van Houten, Wijnand Nuijen, Willem Roelofs, George Hendrik Breitner en Willem Bastiaan Tholen worden getoond naast modernisten als Jan Mankes, Co Westerik en Willem Hussem.
Waar deze kunstenaars zich lieten inspireren door buitenlandse voorlopers als John Constable, Richard Bonington en de schilders van Barbizon, kijken hedendaagse kunstenaars als Marjolein Knottenbelt en Casper Faassen juist weer terug naar de traditie van de Haagse School.
Er is speciale aandacht voor de invloed van meteoroloog Luke Howard, die met zijn wolkenclassificatie kunstenaars voorzag van een nieuw vocabulaire om licht en lucht vast te leggen.
“Licht, lucht en water zijn de ingrediënten waar wolken uit worden samengesteld. Ze vormen niet voor niets het leidmotief van deze tentoonstelling.
Van Schelfhout tot Hussem en van Weissenbruch tot Westerik, de verbinding met de Haagse horizon is altijd de belangrijkste inspiratiebron geweest voor de schilders van de hofstad. Wie in de wolken boven de Noordzee kijkt, ziet meer dan een prachtig schouwspel; het is een eeuwenoude dialoog tussen lucht, licht en het Nederlandse landschap.
"Met deze tentoonstelling willen wij dat vluchtige moment - door Haagse schilders zo meesterlijk vastgelegd - voor onze bezoekers invoelbaar maken”, aldus gastcurator Werner van der Belt.
Naar buiten voor het landschap ...
De tentoonstelling begint bij Andreas Schelfhout, die al vóór de Franse Barbizon-schilders, buiten werkte in de duinen van Scheveningen. Zijn wolkenstudies – beïnvloed door Engelse tijdgenoten én de meteorologische inzichten van zijn tijd – vormen het begin van een nieuwe artistieke benadering van het landschap. Vanuit deze vroege ontwikkelingen groeit de Haagse School, gedragen door figuren als Mesdag, de Marissen en Weissenbruch.
Hun schilderijen, gekenmerkt door een weids, atmosferisch realisme, zetten licht, lucht en water centraal.
Van modernisme tot nieuw licht
Vanaf het interbellum tot ver in de twintigste eeuw blijft het Haagse landschap kunstenaars inspireren. Kunstenaars als Jan Mankes, Willem Hussem, Rein Draijer, Co Westerik, Theo Bitter en Nol Kroes zoeken naar nieuwe vormen en betekenissen. Westerik verbeeldt de zee als zintuiglijke ervaring, Hussem abstraheert het kustlandschap tot pure vorm, en Bitter maakt van het strand een monumentaal decor.
Kunst van nu – met licht van toen ...
In het laatste deel van de tentoonstelling staan hedendaagse kunstenaars centraal. Zij schilderen, fotograferen en maken installaties waarin Haags licht, lucht en water opnieuw worden onderzocht en verbeeld. Sebastiaan Spit onderzoekt het spel van wolken en schaduw boven zee, Marjolein Knottenbelt blaast oude schilderijen nieuw leven in, en Cassandra van Veen duikt letterlijk de zee in om haar ervaring om te zetten in beeld.
Museumdirecteur Minke Schat: “We laten het zilveren licht van Den Haag tot leven komen – van Schelfhout tot nu – met het iconische Panorama van Mesdag als magisch scharnierpunt in de tentoonstelling.”
De tentoonstelling is samengesteld door gastcurator Werner van den Belt en museumdirecteur Minke Schat, in samenwerking met onder andere het Kunstmuseum Den Haag, het Haags Historisch Museum, Hoogsteder & Hoogsteder, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Museum De Fundatie, Museum Belvédère en het Groninger Museum.
Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerd boek, door co-auteurs Werner van den Belt en Bob Hardus, in samenwerking met uitgever WBOOKS.
De tentoonstelling: Licht, Lucht, Water – de schilders van Den Haag is te zien van 4 oktober 2025 t/m 1 maart 2026.
GESCHILDERD DOOR HENDRIK WILLEM MESDAG IN 1910: GARNALENVISSERS BIJ ONDERGAANDE ZON ... .
- TE ZIEN IN MUSEUM PANORAMA MESDAG -
- MUSEUM PANORAMA MESDAG - ZEESTRAAT 65 - 2518 AA DEN HAAG -